پرستاری بهعنوان یکی از ارکان اصلی سیستمهای بهداشتی و درمانی، مسئولیتهای گستردهای در مراقبت از بیماران دارد. این حوزه شامل طیف وسیعی از خدمات و اصطلاحات خاص است که برای ارائه مراقبتهای موثر و حرفهای به بیماران ضروری است. اصطلاحات پرستاری نه تنها در محیطهای درمانی مانند بیمارستانها، کلینیکها و مراکز درمانی بهکار میروند، بلکه در ارتباطات بین پرستاران، پزشکان و بیماران نیز نقشی کلیدی ایفا میکنند. این اصطلاحات میتوانند در ارائه مراقبتهای عمومی، اورژانسی، تخصصی و حتی در مراقبتهای پشتیبانی و تسکینی، راهنماییهای ارزشمندی ارائه دهند. در این مقاله از پرتال پرستاری، قصد داریم به توضیح این اصطلاحات بپردازیم و نشان دهیم که چطور آشنایی با این واژگان میتواند به بهبود کیفیت مراقبتها و فرآیند درمان کمک کند.

اصطلاحات پرستاری
1. مراقبتهای عمومی (General Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
پرستار |
Nurse |
شخصی که وظیفه مراقبت از بیماران را به عهده دارد. |
بیمارستان |
Hospital |
مکانی که بیماران برای درمان به آنجا میروند. |
معاینه |
Examination |
فرآیند بررسی وضعیت بیمار توسط پرستار یا پزشک. |
دارو درمانی |
Medication therapy |
استفاده از داروها برای درمان بیماریها و علائم مختلف. |
مراقبتهای ویژه |
Intensive care |
مراقبتهای تخصصی برای بیماران نیازمند مراقبت مداوم و شدید. |
2. مراقبتهای اورژانسی (Emergency Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
احیای قلبی ریوی |
Cardiopulmonary resuscitation (CPR) |
روشی برای احیای بیمارانی که ایست قلبی دارند. |
اورژانس |
Emergency |
بخش بیمارستان که برای درمان فوری بیماران در وضعیت بحرانی اختصاص دارد. |
تشخیص اولیه |
Initial diagnosis |
فرآیند ارزیابی وضعیت اولیه بیمار در زمان ورود به اورژانس. |
وضعیت بحرانی |
Critical condition |
شرایط پزشکی بسیار خطرناک که نیاز به توجه فوری دارد. |
فشرده سازی سینه |
Chest compressions |
تکنیک CPR برای حفظ گردش خون در بیمار دچار ایست قلبی. |
3. مراقبتهای پرستاری در بخشهای خاص (Specialized Nursing Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
مراقبت از نوزاد |
Neonatal care |
مراقبتهای ویژه برای نوزادان بهویژه نوزادان نارس و بیماران نوزادی. |
مراقبت از سالمندان |
Geriatric care |
مراقبت از افراد مسن که معمولاً به بیماریهای مزمن مبتلا هستند. |
پرستاری روانی |
Psychiatric nursing |
پرستاری از بیماران مبتلا به اختلالات روانی و روانپزشکی. |
مراقبتهای پرستاری سرطان |
Oncology nursing |
مراقبت از بیماران مبتلا به سرطان و درمانهای مربوطه. |
مراقبتهای پرستاری قلبی |
Cardiovascular nursing |
مراقبت از بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی. |
4. مهارتهای عملی پرستاری (Practical Nursing Skills)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
تزریق |
Injection |
روش وارد کردن دارو یا مواد دیگر به بدن از طریق سرنگ. |
پانسمان |
Dressing |
فرآیند پوشاندن زخمها با مواد استریل برای پیشگیری از عفونت. |
شستشو دهان |
Oral care |
مراقبت از دهان و دندانهای بیماران، بهویژه در دوران بستری. |
خونگیری |
Blood drawing |
فرآیند گرفتن نمونه خون از بیمار برای آزمایشها. |
آتلبندی |
Splinting |
استفاده از آتل برای ثابت نگه داشتن قسمت آسیبدیده بدن. |
5. فرآیندهای درمانی و مراقبتی (Therapeutic & Care Processes)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
درمان دارویی |
Drug therapy |
استفاده از داروها بهمنظور درمان بیماریها. |
مراقبتهای پس از جراحی |
Postoperative care |
مراقبت از بیمار بعد از عمل جراحی برای پیشگیری از عوارض. |
فیزیوتراپی |
Physiotherapy |
روشهای درمانی برای بهبود حرکت و توانبخشی بیماران. |
آنتیبیوتیک درمانی |
Antibiotic therapy |
درمان عفونتها با استفاده از داروهای آنتیبیوتیک. |
مدیریت درد |
Pain management |
کنترل و کاهش درد بیماران به روشهای مختلف. |
6. تجهیزات پزشکی (Medical Equipment)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
مانیتور قلبی |
Cardiac monitor |
دستگاهی برای نظارت بر ضربان قلب و وضعیت قلب بیماران. |
دستگاه تهویه |
Ventilator |
دستگاهی برای کمک به تنفس بیماران در صورت اختلال تنفسی. |
دماسنج |
Thermometer |
ابزاری برای اندازهگیری دمای بدن بیمار. |
پمپ تزریق |
Infusion pump |
دستگاهی برای تزریق دقیق مایعات و داروها به بدن بیمار. |
سوند |
Catheter |
لولهای که برای تخلیه یا انتقال مایعات بدن به کار میرود. |
7. مراقبتهای پیشگیرانه (Preventive Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
واکسیناسیون |
Vaccination |
فرآیند تزریق واکسن برای پیشگیری از بیماریهای خاص. |
غربالگری بیماریها |
Disease screening |
بررسی سلامت افراد برای شناسایی بیماریهای پنهان یا در حال ظهور. |
مشاوره تغذیهای |
Nutritional counseling |
ارائه راهنمایی و مشاوره در مورد رژیم غذایی مناسب. |
بهداشت محیطی |
Environmental hygiene |
مراقبت و پاکسازی محیط بیمارستان برای جلوگیری از عفونتها. |
مراقبتهای بهداشت روانی |
Mental health care |
حمایت روانی برای پیشگیری از بیماریهای روانی و استرس. |
8. مدیریت بیمار (Patient Management)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
برنامه مراقبتی |
Care plan |
برنامهای که برای مراقبتهای خاص بیمار تنظیم میشود. |
ارزیابی وضعیت بیمار |
Patient assessment |
فرآیند بررسی وضعیت سلامت بیمار شامل علائم و نشانهها. |
مشاوره پزشکی |
Medical consultation |
جلساتی که بیمار برای مشاوره و بررسی وضعیت خود با پزشک یا پرستار دارد. |
هماهنگی تیم درمانی |
Multidisciplinary team coordination |
همکاری بین متخصصان مختلف برای مراقبت از بیمار. |
پیگیری بعد از درمان |
Post-treatment follow-up |
ارزیابی وضعیت بیمار پس از درمان برای اطمینان از بهبودی کامل. |
9. مراقبتهای حمایتی (Palliative Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
مراقبتهای تسکینی |
Palliative care |
مراقبتهایی برای کاهش درد و علائم بیماران در مراحل آخر زندگی. |
مراقبتهای حمایتی در پایان زندگی |
End-of-life care |
مراقبتهای ویژه در لحظات پایانی زندگی برای راحتی بیمار. |
حمایت روحی |
Spiritual support |
ارائه پشتیبانی معنوی برای بیماران و خانوادههای آنها. |
مدیریت علائم |
Symptom management |
فرآیند کنترل علائم و نشانهها برای افزایش کیفیت زندگی بیماران. |
حمایت از خانواده |
Family support |
پشتیبانی از خانواده بیمار در طول مراحل درمان و مراقبت. |
10. آموزش پرستاری (Nursing Education)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
دوره آموزشی پرستاری |
Nursing training |
آموزشهایی که پرستاران برای به دست آوردن مهارتهای مورد نیاز دریافت میکنند. |
برنامه تحصیلی پرستاری |
Nursing curriculum |
برنامهای که پرستاران در آن دورههای مختلف را برای یادگیری مباحث پرستاری میگذرانند. |
مهارتهای بالینی |
Clinical skills |
مهارتهایی که پرستاران باید در زمینههای مختلف بالینی برای مراقبت از بیماران یاد بگیرند. |
آموزش به بیماران |
Patient education |
فرایند آموزش به بیماران در خصوص شرایط پزشکی، درمانها و مراقبتها. |
گواهینامه پرستاری |
Nursing certification |
مدرک رسمی که نشاندهنده صلاحیت پرستار در انجام وظایف خاص است. |
11. درمانهای مکمل (Complementary Therapies)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
درمانهای گیاهی |
Herbal therapy |
استفاده از گیاهان برای درمان بیماریها و تقویت سلامت. |
درمان با طب سوزنی |
Acupuncture therapy |
روش درمانی سنتی برای کاهش درد و درمان اختلالات مختلف از طریق وارد کردن سوزن به نقاط خاص بدن. |
درمان با ماساژ |
Massage therapy |
استفاده از ماساژ برای کاهش درد، استرس و بهبود گردش خون. |
درمانهای فیزیکی |
Physical therapy |
روشهای درمانی برای بازیابی حرکت و عملکرد بدن از جمله تمرینات ورزشی و درمان دستی. |
رواندرمانی |
Psychotherapy |
درمان اختلالات روانی از طریق گفتوگو و مشاوره با متخصص. |
12. مراقبتهای پیش از جراحی (Preoperative Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
ارزیابی پیش از عمل |
Preoperative assessment |
ارزیابی وضعیت سلامت بیمار قبل از انجام عمل جراحی. |
آمادگی برای جراحی |
Surgical preparation |
آمادهسازی بیمار از نظر فیزیکی و روانی برای انجام جراحی. |
مشاوره قبل از عمل |
Preoperative counseling |
مشاوره به بیمار و خانوادهاش قبل از جراحی درباره خطرات و روشهای عمل. |
ناشتایی قبل از عمل |
Preoperative fasting |
فرآیند اجتناب از غذا و نوشیدنی قبل از جراحی برای جلوگیری از عوارض حین عمل. |
مدیریت دارویی قبل از عمل |
Preoperative medication management |
بررسی و تنظیم داروهایی که بیمار قبل از عمل باید مصرف کند. |
13. مراقبتهای بعد از جراحی (Postoperative Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
مراقبتهای پس از جراحی |
Postoperative care |
مراقبتهای لازم برای بیمار بعد از جراحی بهمنظور جلوگیری از عوارض و تسریع بهبود. |
ارزیابی وضعیت بعد از عمل |
Postoperative assessment |
ارزیابی وضعیت فیزیکی و روانی بیمار پس از جراحی برای تشخیص مشکلات و عوارض. |
پیشگیری از عفونت بعد از عمل |
Postoperative infection prevention |
اقداماتی برای جلوگیری از عفونتهای بعد از جراحی مانند استفاده از آنتیبیوتیکها. |
مراقبت از زخم |
Wound care |
فرآیند تمیز و مراقبت از زخمهای ناشی از جراحی برای جلوگیری از عفونت و بهبود سریعتر. |
کنترل درد بعد از جراحی |
Postoperative pain management |
استفاده از داروها و روشهای مختلف برای کنترل درد بیمار پس از جراحی. |
14. مدیریت سوختگی (Burn Management)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
درمان سوختگی |
Burn treatment |
درمان زخمها و آسیبهای ناشی از سوختگی با استفاده از داروها و روشهای مختلف. |
ارزیابی سوختگی |
Burn assessment |
بررسی میزان و شدت سوختگی بهمنظور تعیین روش درمانی مناسب. |
پانسمان سوختگی |
Burn dressing |
استفاده از مواد مخصوص برای پوشاندن زخمهای سوختگی. |
مراقبت از زخم سوختگی |
Burn wound care |
مراقبت از زخمهای سوختگی برای جلوگیری از عفونت و تسریع بهبود. |
پیشگیری از عفونت در سوختگی |
Burn infection prevention |
اقداماتی برای جلوگیری از عفونت در زخمهای سوختگی، مانند استفاده از آنتیبیوتیکها. |
15. مراقبتهای دیابت (Diabetes Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
نظارت بر قند خون |
Blood sugar monitoring |
اندازهگیری میزان قند خون بیمار برای تنظیم درمانهای دیابت. |
مدیریت دیابت |
Diabetes management |
مجموعهای از اقدامات برای کنترل سطح قند خون و پیشگیری از عوارض دیابت. |
رژیم غذایی دیابت |
Diabetes diet |
رژیم غذایی ویژه برای بیماران دیابتی بهمنظور کنترل قند خون. |
درمان با انسولین |
Insulin therapy |
درمان دیابت نوع 1 و نوع 2 با استفاده از هورمون انسولین. |
آموزش به بیمار دیابتی |
Diabetes education |
آموزش بیمار و خانوادهاش در مورد مدیریت دیابت و کنترل قند خون. |
16. مراقبتهای قلبی (Cardiac Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
مراقبت از بیماریهای قلبی |
Cardiac care |
مراقبت از بیمارانی که از مشکلات و بیماریهای قلبی رنج میبرند. |
فشار خون |
Blood pressure |
میزان فشار خون در رگها، که باید کنترل شود تا از مشکلات قلبی جلوگیری شود. |
نوار قلب |
Electrocardiogram (ECG) |
آزمایش برای ثبت فعالیت الکتریکی قلب بهمنظور تشخیص بیماریهای قلبی. |
آنژیوپلاستی قلبی |
Coronary angioplasty |
روش درمانی برای باز کردن رگهای قلبی مسدود بهمنظور بهبود جریان خون. |
مراقبت بعد از عمل قلب |
Post-cardiac surgery care |
مراقبتهای ویژه بعد از جراحیهای قلبی مانند بایپس یا تعویض دریچه قلب. |
17. مراقبتهای تنفسی (Respiratory Care)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
تهویه مکانیکی |
Mechanical ventilation |
استفاده از دستگاهها برای کمک به تنفس بیمارانی که توانایی تنفس خود را از دست دادهاند. |
آزمایش عملکرد ریه |
Pulmonary function test |
آزمایشی برای ارزیابی عملکرد ریهها و تشخیص بیماریهای تنفسی. |
کمک تنفسی |
Respiratory support |
حمایت از سیستم تنفسی بیماران از طریق ماسک یا دستگاههای دیگر. |
برونکوسکوپی |
Bronchoscopy |
آزمایشی برای مشاهده مسیرهای هوایی و ریهها با استفاده از دوربین. |
فیزیوتراپی تنفسی |
Respiratory physiotherapy |
تمرینات خاص برای کمک به بهبود عملکرد سیستم تنفسی و تقویت ریهها. |
18. درمانهای سرطان (Cancer Treatment)
Term (فارسی) |
Term (English) |
Explanation (فارسی) |
شیمیدرمانی |
Chemotherapy |
درمان سرطان با استفاده از داروهای خاص برای کشتن سلولهای سرطانی. |
رادیوتراپی |
Radiotherapy |
درمان سرطان با استفاده از تابشهای پرانرژی برای از بین بردن سلولهای سرطانی. |
جراحی سرطان |
Cancer surgery |
انجام عمل جراحی برای برداشت تومورها یا بخشهای آسیبدیده بدن در اثر سرطان. |
درمان هدفمند |
Targeted therapy |
استفاده از داروهایی که سلولهای سرطانی را هدف قرار میدهند و از بین میبرند. |
ایمونوتراپی |
Immunotherapy |
درمان سرطان با تقویت سیستم ایمنی بدن برای شناسایی و از بین بردن سلولهای سرطانی. |
نتیجهگیری
اصطلاحات پرستاری بخش مهمی از زبان و فرایندهای درمانی هستند که هم برای تیم درمانی و هم برای بیماران و خانوادههای آنها اهمیت دارند. این اصطلاحات به کمک پرستاران، پزشکان و سایر کادر درمانی میآید تا بتوانند بهطور مؤثرتر به شناسایی، درمان و مراقبت از بیماریها بپردازند. آشنایی با این اصطلاحات نهتنها در تسهیل ارتباطات درونسازمانی کمک میکند، بلکه باعث میشود که مراقبتها بهطور دقیقتر و با دقت بیشتر انجام شود. در نهایت، شناخت این واژگان به تمامی افرادی که در حوزه بهداشت و درمان فعالیت دارند، این امکان را میدهد که به بهترین شکل ممکن از بیماران مراقبت کنند و سلامت جامعه را ارتقا بخشند.